Makale: Vegan Ne Demek?
Vegan Ne Demek?
Vegan ne demek? Vejetaryenlik ne demek? Nedir bunlar? Konuyla ilgisi olmayanların kafasını en çok karıştıran, Google’da Veganlıkla ilgili cevabı en çok arana sorular. Vegan ne demek? Vegan; canlı, sağlıklı, hayat dolu anlamına gelen Latince “vegetus”tan geliyor sanıldığı gibi “vegetabile”den değil.
Vejetaryen sözcüğünün ilk ve son hecelerinden elde edilen Vegan sözcüğü 20 yüzyıl da “The Vegan Society” kurucularından David Watson tarafından literatüre eklendi.
“Veganlık hayvanlar alemine dair sömürü ve zulmün tüm biçimlerini dışlamanın ve yaşamı gözetmenin yoludur. Et, balık, kümes hayvanı, yumurta, bal, hayvansal süt ve türevlerini dışlayıp bitkiler aleminin ürünleriyle yaşamak ve tamamen ya da kısmen hayvanlardan üretilen tüm ticari malların alternatiflerini kullanmak şeklinde pratiğe dökülür." Diye tanımlıyor David Watson veganlığı.
Peki giderek artan vegan yaşam tarzı tam olarak neyi ifade ediyor? Veganlar ne yiyor? Vegan alışveriş nedir? Belki de en çok merak edilen soru Vegan ve Vejetaryen arasındaki fark nedir?
Vegan ve Vejeteryan Farkı?
Vejetaryen ne demek? İlk kez 1842 yılında kullanılan kelime Latince “vegatus” kelimesinden gelir aynı Veganda olduğu gibi.
Bazı yönleriyle birbirine benzese de Vejetaryen beslenme modeli vegan beslenme modelinden farklı yönlere sahip. Vejetaryen beslenme hayvansal gıdadan uzak durmayı ifade eder ve temelinde hayvanları koruma ve hayvanlara karşı şiddetin önlenmesini benimser.
Kırmızı et, tavuk, balık, süt ve süt ürünleri, yumurta gibi hayvansal katkılı besinlerin sınırlı veya hiç tüketilmemesi vejetaryen beslenmeni temeli oluşturur.
Vejetaryen beslenme modeli kendi içinde dört (4) gruba ayrılır.
Ovo vejetaryen
Yumurta yerler fakat süt ürünleri ile hayvan ürünleri yemezler.
Lakto vejetaryen
Hayvan ürünleri ile yumurtayı kesinlikle yemeyip süt ürünleri tüketirler.
Pesko vejetaryen
Et ürünleri yemeyip balık ve balık ürünleri yerler.
Lakto-Ovo vejetaryen
En sık karşılaşılan tarz olan bu gruptakiler süt ürünleri ile yumurta tüketip hiçbir hayvanın etini yemezler
Veganlar Ne Yer?
Vegan beslenme modelini benimseyen insanlar hiçbir şekilde hayvansal ürünleri kullanmazlar. Kırmızı et, deniz ürünleri, süt ürünleri, yumurta, bal ve jelatin gibi hayvansal ürünleri tüketmeyen Veganlar dengeli bir beslenme modeli oluşturmak için meyve, sebze , baklagiller, kuruyemiş ve tohumlardan oluşan bir beslenme modeli oluştururlar.
Vegan Ürün Ne Demek?
Vegan yaşam modelini benimsemiş kişiler tarafından tüketilmeye uygun olarak hazırlanan vegan ürünler içinde hiçbir şekilde hayvansal madde bulundurmazlar. Hayvansal tüketimi azaltmak isteyen veya hayvan haklarını önemseyen kişiler tarafından da tercih edilen vegan ürünler giderek artan sayıda karşımıza çıkıyor.
Vegan Süt ürünleri Nedir?
Bünyesinde hayvansal madde bulundurmadan tamamen bitkisel kaynaklı oluşturulan vegan süt ürünleri, bitkisel protein, kalsiyum ve B vitamini oranı olarak hayvansal gıdalara oranla daha düşüktür. Bunun yanında vegan sit ürünlerinin kalorisi düşük, doymamış yağ oranı fazladır. Laktoz içermeyen vegan süt ürünlerinin sindirimi daha kolaydır.
Vegan peynir süt ürünü olmayan bitki bazlı peynir analoglarının kategorisidir. Taze peynirden parmesan gibi eski ve rendelenebilir peynir türlerine kadar birçok alternatif içermektedir. Vegan peynir de tıpkı vegan sütte olduğu gibi hiçbir hayvansal madde içermez.
Vegan Kıyafet nedir?
Vegan moda deri, yün, kürk ve ipek gibi hayvansal lif içermeyen, üretim sürecinde de hayvansal madde kullanılmadan yapılan ürünler için kullanılan bir kavramdır. Vegan bir gardırop oluşturmak için dikkat edilmesi gerekenler;
- Vegan ve vegan olmayan kumaşlar hakkında bilgi edinin. Vegan bir gardıropta hayvansal maddeler kullanılarak tasarlanmış bir ürün olmamalıdır. Giysiler herhangi bir hayvansal ürün içerdiğinde vegan olma özelliğini kaybediyor. Üretim süreci de en az ürün kadar önemlidir, üretim sürecinde de hayvansal madde kullanılmamış olması gerekir.
- Alternatif vegan materyalleri inceleyin. Vegan alışveriş yaparken karşılaşılan en büyük zorluk, piyasada bulunan vegan derilerin çoğunun çevre dostu olmayan saf PVC'den yapılması. Derinin bir alternatifi bulunamamasına rağmen ananas yaprakları, elma derisi ve kaktüs derisi alternatif vegan materyaller olarak piyasada her geçen gün daha çok yer almakta.
- Küçük ve yeni markaları deneyin. Vegan üretim yapan markalardaki artış vegan modayı takip etmek isteyenler için birçok alternatif sunuyor.
- Vegan modada şu an için en yaygın olarak bulunan alternatif kesinlikle aksesuarlar. Birçok markada bulunan vegan aksesuarlar vegan modasını benimseyenler için farklı alternatifler sunuyor.
100 vegan nedir?
Vegan olmayan ürünlerde, özellikle kozmetik sektöründe ürünler hayvanlar üzerinde test ediliyor. Kozmetik sektörü başta olmak üzere %100 vegan etiketine sahip olmak isteyen markalar üretimin hiçbir aşamasında hayvanlara zulüm yapılmadığını ve ürünlerin hayvansal bileşen içermediğini kanıtlamak zorundadır.
Vegan hayat tarzını benimsemek başlarda zorlayıcı olsa da dünyanın geleceğini düşünen herkesin en azından denemesi gereken bir hayat tarzıdır. Minimal yaşam tarzını ve çevre bilincini oluşturmak önce kendi hayatımızı sonra dünyamızı dönülmez çevresel felaketleri önlemek için atılabilecek adımlardan biridir.